ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

 ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ:ΜΕΤΑ  ΤΟ ΠΑΣΧΑ  ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ- ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ  ΕΙΣΦΟΡΑ  ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ(ΕΑΣ).

 

Για μετά  το Πάσχα  μεταφέρεται η εξέλιξη   των αναδρομικών σε  δυο μεγάλες κατηγορίες  συνταξιούχων(συνολικά  1,5  εκατομ.).Πρόκειται  για τους συνταξιουχους   οι οποίοι  περιμένουν την απόφαση του  ΣτΕ    για τα ‘’κομμένα’’  δώρα και  τις επικουρικές  συντάξεις καθως και  καταβολή  των  αναδρομικών(μαζι με τις  αυξήσεις) σε  οσους  εχουν πάνω από  30  συντάξιμα  ετη.

Την ίδια ώρα  «μαύρη τρύπα» που μπορεί να ανέλθει έως τα 500 εκατ. ευρώ, ενδέχεται να  δημιουργηθει στον e-ΕΦΚΑ από την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να κρίνει ως αντισυνταγματική την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης(ΕΑΣ). Η απόφαση αυτή αναμένεται να προκαλέσει νέο κύκλο προσφυγών από συνταξιούχους – δικαιούχους του δημοσιου οι οποίοι   θα διεκδικήσουν την επιστροφή των ποσών της εισφοράς που κατέβαλλαν (και κρίθηκε αντισυνταγματική) και μάλιστα αναδρομικά. Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και στους δημοσίους υπαλλήλους όπως και στους συνταξιούχους, εκτιμάται πως θα υλοποιηθεί από το 2022, αλλά αυτό θα  έχει σχέση με τα δημοσιονομικά δεδομένα που θα ισχύουν τότε.

Ειδικότερα  αυτή την περίοδο  σε  εξέλιξη βρισκεται το νέο  κύμα  δικαστικών προσφυγών για  τα  αναδρομικά στα  ‘’κομμένα’’  δώρα και  τις επικουρικές συντάξεις-τα οποία  αφορούν 1,3  εκατομ. συνταξιούχους- ενόψει και της  απόφασης του ΣτΕ  η οποία  ανεμένεται να εκδοθεί το  δίμηνο Μαιου-Ιουνίου.Οι  προσφεύγοντες εχουν μεγάλες πιθανότητες να  δικαιωθούν  δεδομένου ότι κυβέρνηση  δεν κατέβαλε τα αναδρομικά των επικουρικών συντάξεων και των δώρων  τα οποία διεκδικούν   τώρα οι συνταξιούχοι και μάλιστα  με το δεδικασμένο που δημιουργεί η απόφαση του ΣτΕ του περασμένου Ιουλίου (υπ’αριθ. 1439/2020).Δηλαδή  καταβλήθηκαν πρόσφατα τα αναδρομικά από τις παράνομες περικοπές των αναδρομικών στις κύριες συντάξεις, αλλά δεν δόθηκαν οι επιστροφές από τις περικοπές στα δώρα, που αφορά το σύνολο των χαμηλοσυνταξιούχων, και τις επικουρικές συντάξεις.Μάλιστα  για το ίδιο  θέμα καταγράφονται  δικαστικές  αποφάσεις(Πρωτοδικεία) υπέρ  των συνταξιούχων.

Την  ιδια  ώρα  στα τέλη Μαΐου -με τις συντάξεις Ιουνίου- αναμένεται να ξεκινήσει η καταβολή των οφειλόμενων αναδρομικών στους συνταξιούχους με πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Η αρχή θα γίνει τέλη Μαΐου από τις αυξήσεις και τα αναδρομικά των «νέων» συνταξιούχων, δηλαδή όσων συνταξιοδοτήθηκαν από τις 13 Μαίου του 2016 (ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου) και μετά. Οι «παλαιοί» συνταξιούχοι, που είχαν ήδη συνταξιοδοτηθεί πριν από τον Μάιο του 2016, στόχος είναι να πληρωθούν τέλη Ιουνίου με τις συντάξεις Ιουλίου.

Αναλυτικά, ο προγραμματισμός του ΕΦΚΑ  προβλέπει πως πρώτοι στο ταμείο θα πάνε οι νέοι συνταξιούχοι, που υπέβαλλαν αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13 Μαΐου του 2016 και μετά. Ακολούθως την σκυτάλη θα λάβουν οι παλαιοί συνταξιούχοι, που ήταν ήδη συνταξιούχοι ή είχαν ήδη υποβάλλει αίτηση πριν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή πριν από τις 13 Μαΐου του 2016. Οι αυξήσεις και τα αναδρομικά προκύπτουν από την τελευταία ασφαλιστική μεταρρύθμιση Βρούτση, που ψηφίστηκε μετά τη σχετική απόφαση του ΣτΕ και ανατρέχει στον Οκτώβριο του 2019. Γι' αυτό και οι αυξήσεις που προκύπτουν από τους νέους συντελεστές αναπλήρωσης ανατρέχουν στον Οκτώβριο του 2019. Καθώς οι νέοι συνταξιούχοι αναμένεται να λάβουν τις αυξήσεις τους με τις συντάξεις Ιουνίου και Ιουλίου, τα αναδρομικά θα είναι 20 -21 μηνών.

Διευκρινίζεται  ότι :

1.ΝΕΟΙ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ: Οι νέοι συνταξιούχοι, που έχουν συνταξιοδοτηθεί εξαρχής με τον νόμο Κατρούγκαλου, καθώς υπέβαλλαν αίτηση από 13 Μαΐου 2016 και μετά δικαιούνται εξαρχής το 100% της αύξησης μαζί με τα αναδρομικά.

2. ΠΑΛΙΟΙ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ(ΠΡΙΝ ΤΟΝ  ΜΑΙΟ ΤΟΥ  2016):αυξήσεις στις συντάξεις θα πάρουν όλοι όσοι έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και αυτές θα φανούν στην ανταποδοτική σύνταξη. Για να περάσουν όμως και στην τσέπη θα πρέπει η αύξηση να είναι μεγαλύτερη από την προσωπική διαφορά που λαμβάνουν από τον πρώτο επανυπολογισμό τής σύνταξής τους με το νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016).

Οι αυξήσεις στις συντάξεις για τους παλιούς συνταξιούχους εφόσον είναι μεγαλύτερες από το ποσό τής θετικής προσωπικής διαφοράς που λαμβάνουν θα πληρωθούν σε 5 ισόποσες ετήσιες δόσεις, εκ των οποίων οι δύο (για το 2020 και 2021) θα πληρωθούν τον Ιούλιο και οι επόμενες τρεις δόσεις για τα έτη 2022, 2023 και 2024.Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 40 χρόνια ασφάλισης, που η αρχική του σύνταξη υπολογίστηκε με μισθό 2.000 ευρώ, έχει με τον επανυπολογισμό του νόμου Κατρούγκαλου ανταποδοτική σύνταξη 856 ευρώ, ενώ με τον επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση (ν. 4670) η ανταποδοτική σύνταξη θα αυξηθεί στα 1.000 ευρώ, γιατί ο συντελεστής αναπλήρωσης από 42,8% ανεβαίνει στο 50,01%.Η αύξηση είναι 144 ευρώ.Μαζί με την εθνική σύνταξη των 384 ευρώ, ο συνταξιούχος θα παίρνει 1.384 ευρώ μικτά αντί 1.240 ευρώ που έχει τώρα. Αν όμως έχει προσωπική διαφορά 80 ευρώ από τον επανυπολογισμό Κατρούγκαλου, τότε τα 80 ευρώ θα αφαιρεθούν από την αύξηση των 144 ευρώ και τα υπόλοιπα 64 ευρώ θα είναι καθαρή αύξηση που περνάει στην τσέπη.Αν όμως η προσωπική διαφορά είναι μεγαλύτερη και φτάνει στα 180 ευρώ, τότε τα 144 ευρώ της αύξησης θα μειώσουν ισόποσα τηνπροσωπική διαφορά χωρίς να φανεί κέρδος στην τσέπη. Ωστόσο το όφελος στις περιπτώσεις αυτές είναι ότι με τη μείωση της προσωπικής διαφοράς μεγαλώνει το τμήμα σύνταξης και οι συνταξιούχοι θα έχουν πιο γρήγορα την εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς στις αυξήσεις που «ξεκλειδώνουν» από το 2023.Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, ο συνταξιούχος θα έχει μειώσει την προσωπική διαφορά στα 36 ευρώ, που σημαίνει θα τη μηδενίσει πολύ γρήγορα μετά το 2023, ενώ αν έμενε ο νόμος Κατρούγκαλου θα περίμενε ως το 2030 για να μηδενίσει τη διαφορά των 180 ευρώ και να δει

Στο μεταξύ νέο  πονοκέφαλο  προκαλεί στο  υπουργείο Εργασίας και στον  ΕΦΚΑ, η  πρόσφατη απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να κρίνει ως αντισυνταγματική την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης(ΕΑΣ). Η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου, αποφάνθηκε σε σχέση με τις συντάξεις του δημοσίου. Η απόφαση αυτή αφορά δεκάδες χιλιάδες πολιτικούς συνταξιούχους, αλλά και απόστρατους, συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων, πρώην γιατρούς του ΕΣΥ, πανεπιστημιακούς και δικαστές.Πρόκειται για μια απόφαση που «στέλνει μήνυμα» σε όλους τους συνταξιούχους να διεκδικήσουν να λάβουν πίσω τα ποσά που τους οφείλονται. Συνδυαστικά δε με αντίστοιχη παλαιότερη απόφαση (244/2017), οριοθετείται το διάστημα της διεκδίκησης αναδρομικών από την 1.1.2017 ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του e-ΕΦΚΑ, μέχρι 31.12.2018, ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ το νέο καθεστώς που ίσχυσε με το νόμο Κατρούγκαλου (ν.4387/2016). Μάλιστα, εκείνη η προγενέστερη απόφαση, έθετε ως αφετηρία της, την 8η Φεβρουαρίου 2017, ημερομηνία δημοσίευσής της.Ειδικότερα   με την  σημαντική απόφαση 504/2021 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κρίθηκε αντισυνταγματική η επιβολή κράτησης εισφοράς αλληλεγγύης στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων για το χρονικό διάστημα 2017-2018.Το δικαστήριο δεν αποφάνθηκε για το από 1-1-2019 και για το μέλλον, προφανώς γιατί γι' αυτό θα υπάρξει νέα απόφαση. Η εισφορά αλληλεγγύης είναι κράτηση που επιβάλλεται στο ποσό της μηνιαίας σύνταξης που υπερβαίνει στην κύρια σύνταξη τα 1.400 ευρώ και ανάλογα με το ύψος της σύνταξης ανέρχεται από 3% έως 14%. Η κράτηση αυτή ξεκίνησε από 1-8-2010 και συνεχίσθηκε και μετά τη θέσπιση των ρυθμίσεων του νόμου Κατρούγκαλου.

Υπενθυμίζεται  ότι ως προς το θέμα της αντισυνταγματικότητος της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων είχε εκδοθεί και η υπ' αριθμ. 244/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που έκρινε την κράτηση αυτή ως αντιτιθέμενη στις ρυθμίσεις του Συντάγματος, όρισε δε ως χρονικό σημείο επέλευσης των αποτελεσμάτων διάγνωσης της αντισυνταγματικότητος την 8η-2-2017, την ημερομηνία δηλαδή που δημοσιεύθηκε η απόφαση.Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η παρακράτηση αυτή από τις συντάξεις, από τότε που εντάχθηκαν οι συνταξιούχοι στον ΕΦΚΑ και μέχρι 31-12-2018, είναι αντισυνταγματική, δεδομένου ότι αντίκειται στην αρχή της ισότητας ενώπιον του νόμου, της ισότητας στα δημόσια βάρη καθώς και της αναλογικότητας. Είναι προφανές ότι η νέα απόφαση ανοίγει ή καλύτερα συνεχίζει θέμα διεκδίκησης αναδρομικών για τους συνταξιούχους του Δημοσίου.

Εκτιμάται ότι  τα αναδρομικά υπολογίζονται συνολικά σε 4 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να επιστρέψει η κυβέρνηση σε 500.000 συνταξιούχους. Δικαίωμα στα αναδρομικά θα έχουν και όσοι δεν είχαν καταθέσει προσφυγές, αλλά για μικρότερο χρονικό διάστημα.Μάλιστα με βάση πρόσφατες αποφάσεις του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, δικαιούχοι των αναδρομικών μπορούν να είναι οι κληρονόμοι των συνταξιούχων από τους οποίους παρακρατήθηκε η εισφορά αλληλεγγύης από τις συντάξεις τους.