ΟΙ (ΝΕΕΣ) ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΣΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ-ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ

ΟΙ (ΝΕΕΣ) ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΣΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ-ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ-ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ
Αποδοκιμασία του μνημονίου, αγανάκτηση για την κατάσταση της χώρας, απαξίωση για το πολιτικό σύστημα (και τους θεσμούς ευρύτερα) και ανασφάλεια για το μέλλον είναι τα συναισθήματα των πολιτών ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του μνημονίου. Οργή για την κυβέρνηση, οργή για την εικόνα διάλυσης που παρουσιάζει η δημόσια διοίκηση και το συστημα κοινωνικής ασφάλισης. οργη για την πρωτοφανή μείωση εισοδημάτων και συντάξεων, οργή για τις θυσίες χωρις αντίκρυσμα.
Ειναι γεγονός οτι οι ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, στα κοινωνικά επιδόματα, στις αναπηρικές συντάξεις, στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, στις επικουρικές συντάξεις μαζί με μείωση των εισοδημάτων, έκρηξη της ανεργίας και των ευέλικτων μορφών απασχόλησης αποτελούν το εκρηκτικό κοκτέιλ που έχουν συνθέσει τα μέτρα της τρόικας. Ηδη περισσότερη δουλειά με ευελιξία και απολύσεις μαζί με λιγότερες αμοιβες-συντάξεις ειναι η συνταγή -σόκ που εχει ηδη επιβάλλει η τρόικα στον ιδιωτικό τομέα οδηγώντας την αγορά εργασίας σε πλήρη απορύθμιση. Ειναι χαρακτηριστικό οτι οι 7 στις 10 προσλήψεις στον ιδιωτικό τομέα ειναι με ευέλικτη μορφή απασχόληση ή εκ περιτροπής εργασία). Κι ενω η τρόικα ετοιμάζει και νέα μέτρα ( πάντα με θύματα μισθωτους-συνταξιουχους-ανεργους) καυτά ειναι τα στοιχεία για τις απώλειες στο ασφαλιστικό συστημα λόγω της ανεργίας. Έτσι:
1: Η αύξηση της επίσημης ανεργίας στο επίπεδο των 700.000 ανέργων αποστερεί το συστημα κοινωνικης ασφάλισης από πόρους της τάξης των 3,5 δις. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ τον χρόνο.
2-Η αδηλωτη εργασια, με 1 εκατομ. αδηλωτους απασχολουμενος στερει απο το συστημα 5 δισ. ευρω ενω σημαντικες ειναι και οι απώλειες απο την μειωση μισθων (και κατ' έπεκταση και των ασφαλιστικών εισφορων ) κατα 20%.
3- H μείωση των εσόδων και η αύξηση των οφειλών και δεν αποκλειεται να υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας ακόμη και για την πληρωμή των συντάξεων, αν ο αριθμός των οφειλετών ξεπεράσει το 40% των ενεργών ασφαλισμένων. ΣΤο ΙΚΑ διαπιστώνεται μείωση των εσόδων κατά 16,5% το α' δίμηνο του έτους. Παράλληλα σημειωνεται εκρηξη της αύξηση των οφειλών προς τα ταμεια (πάνω από 10 δισ. ευρώ).
4 Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι η κινητη περιουσια των ασφαλιστικων ταμειων έχει μειωθεί(λογιστικές ζημιες) στα 26,8 δις ευρώ (αποτίμηση 31/12/2010) από 29 δις ευρώ που ήταν στις 31/12/2009. Η κινητή περιουσία του ΟΑΕΕ(Οργ. Ασφάλισης Ελευθερων Επαγγελματιων) έχει μειωθεί κατά 47% ή 213 εκατ. ευρώ μέσα στην τελευταία διετία. Η αξία των μετοχών έχει υποχωρήσει κατά 38% και των ομολόγων κατά 44%. Ειναι χαρακτηριστικο οτι το Ταμείο αναγκάστηκε, λόγω και της περικοπής της κρατικής επιχορήγησης, να ρευστοποιήσει το 2010 δύο ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, συνολικής αξίας 40 εκατ. ευρώ, προκειμένου να «καλύψει» τρέχουσες οικονομικές υποχρεώσεις του. Τα δύο αμοιβαία κεφάλαια της ΑΕΔΑΚ του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ έχουν υποχωρήσει σε διάστημα μόλις 1 έτους κατά 21% (το μεικτό εσωτερικού) και κατά 24% (το ομολογιακό εσωτερικού). Μαλιστα ειναι χαρακτηριστικο της οικονομικής ασφυξίας των ταμειων οτι το τελευταίο διάστημα το ΙΚΑ πληρώνει μερος των συντάξεων με ρέπος 42 ημερών συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ, τα οποία ανακυκλώνονται συνεχώς με επιτόκιο από 3,4% έως 3,7%,
ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Tην καθιέρωση έκτακτης εισφοράς τυπου ΛΑΦΚΑ(εχει μετονομαστεί σε εισφορά αλληλεγγύης συνταξιουχων) και στις επικουρικές συντάξεις στα ελλειμματικά ταμεια σχεδιάζει το υπουργειο Εργασιας -μαζί με τις περικοπές απο την 1.1.2012- και στους ήδη συνταξιούχους. H πρόταση για την καθιέρωση ΛΑΦΚΑ στα ελλειμματικά επικουρικά ταμεια εχει ηδη τεθεί σε υπηρεσιακό επίπεδο προς την πολιτικη ηγεσια του υπ. Εργασιας και το ολο θέμα εξετάζεται σοβαρά να καθιερωθεί για τους ηδη συνταξιούχους απο το νεο ετος. Ακόμη πάντως δεν εχει καθοριστεί το ποσοστό της εισφορας(σσ στις κυριες συντάξεις ειναι 3-10% για συντάξεις ανω των 1400 ευρω) αλλα ουτε και η κλίμακα παρακράτησης. Ηδη από 1 Αυγούστου του 2010 ξεκινησε η επιβολή του ΛΑΦΚΑ στις κυριες συντάξεις, άνω των 1.400 ευρώ. Ο νομος Λοβέρδου(3865/2010) προβλέπει τη θέσπιση «Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων» (ΕΑΣ) η οποία τηρείται σε «Λογαριασμό» με οικονομική αυτοτέλεια, στο Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ). Τα ποσά διατίθενται για την κάλυψη των ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης των ΦΚΑ. Η εισφορά παρακρατείται μηνιαία από τις συντάξεις κύριας ασφάλισης των συνταξιούχων του δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ). Παρακρατείται από την καταβολή της σύνταξης και καθορίζεται ως εξής:
- Για συντάξεις από 1.401 ευρώ ως 1.700 ευρώ, ποσοστό 3%.
- Για συντάξεις από 1.701 ευρώ ως 2.300 ευρώ, ποσοστό 5%.
- Για συντάξεις από 2.301 ευρώ ως 2.900 ευρώ, ποσοστό 7%.
- Για συντάξεις από 2.901 ευρώ και πάνω, ποσοστό 9%.
-Για συντάξεις ανω των 3500,01 ευρώ και ανω ποσοστό 10%.
Στις περιπτώσεις που ο συνταξιούχος λαμβάνει πάνω από μία σύνταξη, λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των συντάξεων αυτών και η παρακράτηση γίνεται από το φορέα με το μεγαλύτερο ποσό σύνταξης. Παντως οι πρώτες αναλογιστικές μελέτες(αλλα και τα στοιχεια της Γενικης Γραμματειας Κοινωνικης ασφάλισης) δείχνουν οτι πολλα επικουρικά ταμεία αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Η μελέτη για το ΕΤΕΑΜ (το επικουρικό του ΙΚΑ) οδηγείται στο συμπέρασμα πως κάθε μήνα υπάρχει έλλειμμα 30 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχες μελέτες δείχνουν πως το ΤΕΑΔΥ(Επικουρικο Δημοσιου) δεν αντιμετωπίζει άμεσο πρόβλημα σε αντίθεση με το Μετοχικό Ταμείο Δημοσίων Υπαλλήλων. Την ίδια στιγμή υπάρχουν επικουρικά ταμεία (κυρίως του ευρύτερου δημόσιου τομέα), που βρίσκονται ήδη στο «κόκκινο». Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση αφορά στο Ταμείο της ΕΥΔΑΠ (που έχει υπαχθεί στο ΤΑΥΤΕΚΩ). Ο νόµος για τις επικουρικές συντάξεις θα κατατεθεί τον Σεπτέµβριο και η εφαρµογή του θα γίνει από 1/1/2012. Οι µειώσεις που θα επέλθουν στις επικουρικές συντάξεις µετά και τις αναλογιστικές µελέτες. Εκτιµάται από το υπουργείο Εργασίας ότι η μειωση θα ειναι είναι της τάξης του 5%-6% ενω τα συνδικάτα εκτιμουν οτι θα φθασει και το 30%. Τα επικουρικά ταµεία, τα οποία αυτήν τη στιγµή καλύπτουν περίπου 800.000 συνταξιούχους, θα πρέπει να αναπροσαρµόσουν τις παροχές τους µε βάση την οικονοµική τους βιωσιµότητα. Αυτό σηµαίνει πως όσα κριθούν πως δεν είναι οικονοµικά βιώσιµα θα πρέπει να περικόψουν τις επικουρικές συντάξεις. Σήµερα οι επικουρικές συντάξεις παρουσιάζουν διακυµάνσεις από Ταµείο σε Ταµείο και µπορεί να φτάνουν έως το 80% του συντάξιµου µισθού. Εκτιµάται ότι εννέα στα δέκα επικουρικά ταµεία κινδυνεύουν να µην περάσουν τις εξετάσεις και να αναγκαστούν να µειώσουν τις συντάξεις.
ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ: Στο σύνολο της οικονομίας, οι μέσες ακαθάριστες ονομαστικές αποδοχές μειώθηκαν κατά 5% το 2010 σε σχέση με το 2009, ενώ το 2011 εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 2,7% σε σχέση με το 2010. Σε πραγματικούς όρους (δηλαδή λαμβάνοντας υπόψη την εξέλιξη του πληθωρισμού), οι μέσες ακαθάριστες αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας μειώθηκαν κατά 9,3% το 2010 (έναντι αύξησης 3,3% το 2009) και εκτιμάται ότι θα μειωθούν περαιτέρω κατά 5-5,8% το 2011 (στοιχεία βάσει εκτίμησης Τράπεζας της Ελλάδος). Παράλληλα το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος στον επιχειρηματικό τομέα, που περιλαμβάνει τις ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις και τις τράπεζες, εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 1,8% το 2010 έναντι αύξησης 3,4% που είχε σημειώσει το 2009. Το 2011 προβλέπεται περαιτέρω μείωση της τάξης του 2,7%. Οι μέσες ακαθάριστες ονομαστικές αποδοχές το 2010 μειώθηκαν κατά 2,9% στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα (έναντι αύξησης 2,8% το 2009), κατά 1,8% στις τράπεζες (έναντι αύξησης 3,7% το 2009) και κατά 5,5% στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (έναντι αύξησης 7,7% το 2009). Το 2011, προβλέπεται περαιτέρω μείωση 1,7% στον μη τραπεζικό ιδιωτικό τομέα, 3,3% στις τράπεζες και 6,2% στις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Η ύφεση στην Ελληνική οικονομία σε συνδυασμό με την προώθηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασία στην κατεύθυνση ενίσχυσης της ευελιξίας, οδήγησαν σε σημαντική μείωση του κόστους εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρήσεις μείωσαν το κόστος λειτουργίας τους, ώστε να προσαρμοστούν στα μειωμένα επίπεδα πωλήσεων και κερδών, να διατηρήσουν θέσεις εργασίας και να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγικές τους επιδόσεις.
ANEΡΓΙΑ: Εφιάλτικές διαστάσεις λαμβάνει η η ανεργία που εφθασε στο 15,9% τον Φεβρουάριο, έναντι 12,1% που ήταν τον Φεβρουάριο του 2010 και 15,1% τον Ιανουάριο του 2011. Μαλιστα οι απασχολούμενοι στη χώρα μας είναι λιγότεροι από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό! Σε απόλυτους αριθμούς, οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 30% από τον Φεβρουάριο πέρυσι στους 787.229. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό ανέργων που έχει καταγραφεί ιστορικά. Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας, 40,4%, συνεχίζει να καταγράφεται στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών, ενώ ακολουθεί η ομάδα των 25-34 ετών με ποσοστό 19,9%. Τονιζεται οτι το μνημόνιο προβλέπει άνοδο του μέσου ετήσιου ποσοστού ανεργίας στο 14,8% φέτος και στο 15% το 2012 ενω το ποσοστό ανεργίας στην ευρωζώνη υποχώρησε ελαφρά στο 9,9% τον Φεβρουάριο από το 10% τον Ιανουάριο, σύμφωνα με την Eurostat. Ο κ. Σαββας Ρομπόλης, καθηγητης Πανεπιστημιου και επιστημονικος διευθυντης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ επισημαινει οτι από το πρώτο τρίμηνο του 2011 οι απασχολούμενοι στη χώρα μας είναι λιγότεροι από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, συνθήκη που συνιστά «κραχ ανεργίας», Ο ιδιος επαναλαμβάνει τις εκτιμήσεις οτι η πραγματική ανεργία θα φθάσει στο 22% στο τέλος του έτους, που σημαίνει ότι περισσότεροι από 1.000.000 άνθρωποι δεν θα έχουν δουλειά,.
-ΒΑΡΕΑ ΑΝΘΥΓΕΙΙΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ(ΒΑΕ). Η αντιστροφη μετρηση για την αναμορφωση της λίστας των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων. αρχισε. Η νεα 11μελής επιτροπή που συστηθηκε απο το υπουργειο Εργασιας με τη συμμετοχή του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας καλειται να γνωμοδοτήσει έως τις 15 Ιούνιου για την υπαγωγή ή εξαίρεση εργασιών, ειδικοτήτων ή χώρων εργασίας στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Μετα το πόρισμα της επιτροπής με κυβερνητική απόφαση θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου η νέα λίστα περιλαμβάνοντας τουλάχιστον 200.000-250.000 λιγότερους εργαζόμενους σύμφωνα με την οδηγία του επικαιροποιημένου Μνημονίου που ορίζει ότι δεν θα μπορεί να είναι στη λίστα πάνω από το 10% του εργατικού δυναμικού (έναντι 30% σήμερα). Όσοι απασχολούνται σε επαγγέλματα που θα εξαιρεθούν, θα εξακολουθήσουν να υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά εφόσον συμπληρώνουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης μέχρι τις 31/12/2015 (δεν θίγονται όσοι έχουν συμπληρώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις, δηλαδή 4.500 ένσημα εκ των οποίων τα 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά). Για όσους δεν θεμελιώνουν δικαίωμα, θα αυξηθούν «αυτόματα» τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης (θα ακολουθούν τα γενικά όρια που ισχύουν για όλους τους άλλους εργαζόμενους), θα «χάσουν» επιδόματα και θα διατηρήσουν μόνο τις προσαυξήσεις που είχαν στο μισθό για όσες ημέρες ήταν ενταγμένοι στα βαρέα. Όσοι εργάζονται σε επαγγέλµατα που θα αποχαρακτηριστούν θα έχουν μείωση µισθών από 50 έως 250 ευρώ τον µήνα, θα επιβαρυνθούν µε 5 έτη εργασίας για να συνταξιοδοτηθούν και εχουν µείωση στις συντάξεις τους έως και 20%. Συγκεκριμένα, σε όσα επαγγέλματα αποχαρακτηριστούν από τα βαρέα θα υπάρξει:
1. Αύξηση των ορίων ηλικίας τουλάχιστον κατά μία πενταετία. Οι πόρτες εξόδου θα κλείσουν για όσους εργαζομένους είναι κάτω των 65 ετών. Η μόνη εναλλακτική λύση είναι η συνταξιοδότηση στο 60ό έτος της ηλικίας, με την προϋπόθεση πως έχουν συμπληρωθεί 40 έτη ασφάλισης.
2. Μείωση των αποδοχών από 50 έως και 250 ευρώ τον μήνα, καθώς δεν θα καταβάλλεται το ειδικό επίδομα (εκτός αν υπάρξει ρύθμιση στη συλλογική σύμβαση εργασίας).
Ακόμη και όσοι παραμένουν στα βαρέα θα βρεθούν αντιμέτωποι με τη σταδιακή αύξηση, από την 1/1/2012, των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, αν δεν συμπληρώνουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις. Τονιζεται οτι ο νέος ασφαλιστικός νόμος προβλέπει τη σταδιακή αύξηση, από 1/1/2011 έως την 1/1/2017, όλων των ορίων ηλικίας, από το 55ο στο 60ό (για πλήρη σύνταξη) και από το 53ο στο 58 (για μειωμένη) για όσους θα έχουν 10.500 ένσημα από τα οποία 7.500 σε βαρέα. Το 60ό θα είναι το ελάχιστο όριο ηλικίας (από το 55ο το 2010) και για όσους θα συμπληρώσουν έως το 2015 τουλάχιστον 4.500 ένσημα από τα οποία τα 3.600 σε βαρέα (το 2011 είναι το 56ο, το 2012 το 57ο, το 2013 το 58ο, το 2014 το 59ο και το 2015 το 60ό).
ΚΟΙΙΝΩΝΙΚΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ: Η περικοπή των δικαιούχων του ΕΚΑΣ αλλά και χιλιάδων δικαιούχων κοινωνικών επιδομάτων ειναι δρομολογημενη απο την τροικα. Ετσι σχεδιάζεται η καθιέρωση νέων εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στην καταβολή των πάσης φύσεως κοινωνικων επιδομάτων (ΕΚΑΣ, επίδομα ανεργίας, επίδομα πολυτέκνων κ.ά.) Το υπουργειο Εργασιας ξεκινησε την απογραφη των επιδομάτων. Η σχετική μελέτη θα ολοκληρωθεί έως τον Ιούνιο. Ετσι σχεδιάζεται η καθιέρωση νέων και διευρυμένων εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων η καταβολή των πάσης φύσεως επιδομάτων (ΕΚΑΣ, επίδομα ανεργίας, επίδομα πολυτέκνων κ.ά.) καθώς και των ενισχύσεων και παροχών σε είδος (στεγαστικά δάνεια ΟΕΚ, επιδότηση ενοικίου, προγράμματα κοινωνικού τουρισμού κ.ά.) θα γίνεται με βάση το ύψος του συνολικού εισοδήματος και την περιουσιακή κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι θα λαμβάνονται υπόψη συνδυαστικά το εισόδημα από όλες τις πηγές (εργασία, ακίνητα, μετοχές, μερίσματα, τόκους καταθέσεων κ.ά.), καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία (κατοικίες, οικόπεδα), και αν κάποιος έχει εισόδημα και περιουσιακά στοιχεία πάνω από ένα ορισμένο όριο, θα χάνει το επίδομα ή την οποιαδήποτε μορφής παροχή από το κράτος
ΑΝΑΠΗΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Σχεδιάζεται ο περιορισμός στο 8%-9%, που είναι ο ο μέσος όρος της ΕΕ, του αριθμού των αναπηρικών συντάξεων, από 14,5% που είναι σήμερα. Εκτιμάται ότι σήμερα περίπου 60.000 με 70.000 ανάπηροι-«μαϊμού» παίρνουν αναπηρικές συντάξεις. Συνολικά, οι δικαιούχοι αναπηρικών συντάξεων υπολογίζονται στις 350.000 και το υπουργείο Εργασίας ευελπιστεί να τις μειώσει στις 160.000 -δηλαδή, κατά το ήμισυ, μέσω του επανελέγχου που θα αναλάβει το Ενιαίο Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας
EΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: Ενα νεο τοπίο στην αγορά εργασίας κινούμενο στη λογική '΄περισσότερη δουλειά και μικρότερη αμοιβή' εχουν επιφέρει τα μέτρα της τρόικας στον ιδιωτικό τομέα. Η μείωση των δαπανών για την εργασία και η περαιτέρω ανάπτυξη του φάσματος των ευελιξιών όπως η διευκόλυνση των απολύσεων, η επέκταση των ευέλικτων μορφών εργασίας, η ευελικτοποίηση των ωραρίων, του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων και της διαμόρφωσης των μισθών ειναι ορισμένα απο τα μέτρα που εφαρμόζονται με αποτέλεσμα την πλήρη απορύθμιση και επέκταση της επισφάλειας και ανασφάλειας των συνθηκών και των όρων απασχόλησης της μισθωτής εργασίας.
Κύρια χαρακτηριστικά των ανατροπών ειναι να συντελεστούν τα εξης:
1-Aμοιβές κατω απο το βασικό μισθό των 740 ευρω της Εθν. Γενικης Συλ. Σύμβασης Εργασιας.2-Μετατροπή της πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής ή εκ περιτροπής εργασια καθως
3. Εκρηξη σύναψης ατομικών συμβάσεων (με επαχθείς όρους).
4. Αυξηση της ανεργίας στο 16%(Φεβρουάριος 2011) σε σημειο οι απασχολούμενοι στη χώρα μας να είναι λιγότεροι από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό! Σε απόλυτους αριθμούς, οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 30% από τον Φεβρουάριο πέρυσι στους 787.229. Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό ανέργων που έχει καταγραφεί ιστορικά. Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας, 40,4%, συνεχίζει να καταγράφεται στην ηλικιακή ομάδα 15-24 ετών, ενώ ακολουθεί η ομάδα των 25-34 ετών με ποσοστό 19,9%. Τα νέα στοιχεία του ΣΕΠΕ για το 2011 δείχνουν οτι οι μετατροπές των συμβάσεων από πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής και «εκ περιτροπής» εργασίας οδηγουν σε μειωση εως 50% στους μισθούς των εργαζομένων. Εκτος απο τον θεσμο των ειδικων κλαδικων συμβάσεων εργασιας τα 8 μετρα που αλλαξαν αρδην την αγορά εργασιας ειναι τα παρακάτω:
1- Διευκόλυνση των απολύσεων μέσω της μείωσης της προθεσμίας προειδοποίησης για την καταγγελία των συμβάσεων εργασίας αορίστου χρόνου των υπαλλήλων. Στην πραγματικότητα πρόκειται για έμμεση μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης των υπαλλήλων κατά 50%.
2-Νεες ρυθμίσεις για την εκ περιτροπής εργασία, σύμφωνα με την οποία αν περιοριστούν οι δραστηριότητες του ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στηνεπιχείρηση του, επιμηκύνοντας την διάρκεια της από 6 στους 9 μήνες στο ίδιοημερολογιακό έτος, μετά από ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους
εκπροσώπους των εργαζομένων.
3-Νέα διάταξη περί τεκμηρίου εξαρτημένης εργασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος με τα «μπλοκάκια» απαιτεί δύο προϋποθέσεις: την ύπαρξη σύμβασης 9 συνεχών μηνών και κυρίως την αποκλειστικότητα και κύρια απασχόληση στον ίδιο εργοδότη που το βάρος της απόδειξης αφορά τον ίδιο τον εργαζόμενο. Αυτή η διάταξη ίσχυε και με τον 2639/98 χωρίς το προαπαιτούμενο των 9 μηνών
4 Διατηρεί την προσαύξηση στο ωρομίσθιο στα ίδια επίπεδα με το Ν. 2874/00(7,5%) μόνο για τους εργαζόμενους κάτω των 20 ωρών και δεν επεκτείνεται η προσαύξηση (με μεγαλύτερα ποσοστά π.χ. 20-25%) σε όλο το φάσμα της μερικήςαπασχόλησης ως «δίκαιη» αμοιβή λόγω των χαμηλών αποδοχών και της ιδιαίτερα εντατικοποιημένης εργασίας των μερικά απασχολούμενων. Εισάγεται ρύθμιση για προσαύξηση κατά 10% στο ωρομίσθιο σε περίπτωση υπερωριακής απασχόλησης το οποίο απέχει από τα αντίστοιχα ποσοστά προσαύξησης για τους πλήρως απασχολούμενους (από 25% και άνω).
5 Η δυνατότητα πρόσληψης ανέργων ηλικίας 55-64 ετών μέσω γραφείων προσωρινής απασχόλησης (επιχειρήσεις ενοικίασης εργαζομένων) για την απασχόλησή(δανεισμό) τους στο δημόσιο με σκοπό τη δημιουργία όρων συνταξιοδότησης των«ηλικιωμένων» εργαζομένων, ευνοώντας την ανάπτυξη του θεσμού της ενοικίασηςεργαζομένων για απασχόληση στον δημόσιο τομέα.
6- Ο επανακαθορισμός του ανώτατου χρόνου των συμβάσεων ορισμένου χρόνου (απότα 2 έτη που είναι σήμερα).
7: Διευκόλυνση των ομαδικών απολύσεων. Σύμφωνα με το νέο νόμο, τα όρια πέρα από τα οποία οι απολύσεις θεωρούνται ομαδικές είναι στενότερα σε σχέση με το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο (νέα ρύθμιση: μέχρι 6 εργαζόμενους γιαεπιχειρήσεις 20-150 εργαζόμενων και 5% των εργαζομένων - 30 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν 150+ εργαζόμενους / προγενέστερη ρύθμιση: 4εργαζόμενοι για επιχειρήσεις 20-200 ατόμων και 2%-3% των εργαζομένων – 30 εργαζόμενους για επιχειρήσεις που απασχολούν 200+ εργαζόμενους).
8: Μείωση του κόστους εργασίας με την θέσπιση ειδικού καθεστώτος εργασίας για νέους. Ειδικότερα, περικοπή του κατώτατου μισθού των εργαζομένων κάτω των 25ετών στο 84% του κατώτατου εθνικού μισθού που προβλέπεται από την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Περικοπή του κατώτατου μισθούτων ανηλίκων 15-18 ετών στο 70% του κατώτατου μισθού που προβλέπει η ΕΓΣΣΕ μέσω της σύναψης σύμβασης μαθητείας.
Πάντως η τροικα πιέζει και για πρόσθετες ανατροπές στα εργασιακα. Ετσι τα τέσσερα νεα θέματα που θέτει η τροικα για τα εργασιακά ειναι τα εξης:
1. Να προβλεφθούν νομοθετικά χαμηλότεροι μισθοί για τους νέους ηλικίας έως 25 ετών που θα προσλαμβάνονται με σύμβαση ορισμένου χρόνου για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας.
2. Να εφαρμοστεί το ελαστικό 8ωρο και το 10ωρο, αντί της υπερεργασίας και της υπερωριακής απασχόλησης, σε επιχειρησιακό επίπεδο που προέβλεψε ο ν. 3846/10 (του Α. Λοβέρδου) αλλά με λιγότερες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Οι αλλαγές που συζητούνται είναι να γίνεται η αυξομείωση των ωραρίων εργασίας σε 6μηνη βάση ή και με βάση τις 300 ημέρες εργασίας (κατά το εργασιακό και όχι το ημερολογιακό έτος).
3. Να διευρυνθεί η χρήση συμβάσεων ορισμένου χρόνου με την παροχή δυνατότητας για περισσότερες ανανεώσεις (3 αντί των 2 σήμερα και χωρίς τους περιοριστικούς όρους που προβλέπει το Π.Δ. 81) αλλά και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (3 χρόνια αντί των 2).
4. Να επιταχυνθεί η διαδικασία σύστασης επιχειρησιακών σωματείων, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων που προβλέπουν μειώσεις μισθών
Οσον αφορά την εκρηξη των ευελικτων μορφων απασχολησης εντυπωσιακά ειναι τα νεα στοιχεια του ΣΕΠΕ συμφωνα με τα οποία Οι ευέλικτες συμβάσεις ξεπέρασαν, για πρώτη φορά, στην Αθήνα και τον Πειραιά τις συμβάσεις εργασίας με πλήρη απασχόληση και πλήρη μισθό. Ετσι στις συνολικά 14.401 νέες συμβάσεις εργασίας που υπογράφηκαν το Μάρτιο στην Αθήνα και τον Πειραιά και κατατέθηκαν στο ΣΕΠΕ, οι 9.460 (ποσοστό 65,68%) ήταν συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας. Τον αντίστοιχο περσινό μήνα, σε σύνολο 19.564 συμβάσεων που είχαν υπογραφεί, την παροχή εργασίας με τις ίδιες ευέλικτες μορφές προέβλεπαν οι 7.861 (ποσοστό 40,18%). Οπως προκύπτει από το ίδιο δείγμα, στη διάρκεια του Μαρτίου:
-Μειώθηκε κατά 57,78% ο αριθμός των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης (μόλις 4.941, έναντι 11.703 τον ίδιο μήνα του '10).
-Αυξήθηκαν κατά 15,50% οι συμβάσεις μερικής απασχόλησης (6.728 από 5.826) και κατά 34,25% οι συμβάσεις εκ περιτροπής εργασίας (2.732 από 2.035).
-Μετατράπηκαν από κανονικές σε «ευέλικτες» άλλες 2.059 συμβάσεις έναντι μόλις 438 που είχαν μεταβληθεί τον αντίστοιχο