ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

 ΣΥΝΤΑΞΗ ΠΡΙΝ ΤΑ 62 ΓΙΑ ΕΦΕΤΟΣ ΓΙΑ 9 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ

-ΕΚΡΗΞΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΕΩΝ

Περίπου 90.000 ασφαλισμένοι έχουν την ευκαιρία να   συνταξιοδοτηθούν  εφέτος  νωρίτερα από την κανονική ηλικία συνταξιοδότησης, με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη .Οι δραματικές προβλέψεις για το δημογραφικό και τα σενάρια περί αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2027 κι έπειτα, προκαλούν έκρηξη των συνταξιοδοτήσεων  σε  επίπεδα  ρεκόρ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών του οικονομικού επιτελείου, φέτος θα έχουμε περίπου 30.000 περισσότερες συνταξιοδοτήσεις από όσες αναμένονταν, ανεβάζοντας το συνολικό κονδύλι για τις νέες συντάξεις στο 1 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα η συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη για το 2024 να υπερβαίνει πλέον τα 33 δισ. ευρώ (από 32,96 δισ. ευρώ που είχαν αρχικά προϋπολογιστεί).Ήδη μεγάλη αύξηση καταγράφεται στις αιτήσεις συνταξιοδότησης του ΕΦΚΑ με αριθμό -ρεκόρ το περασμένο έτος για την τελευταία 8ετια (228.644 αποχωρήσεις) ενώ στο πρώτο δίμηνο του 2024 έφτασαν τις 35.451(17.542 τον Ιανουάριο και άλλες 17.909 τον Φεβρουάριο) που αποτελεί ρεκόρ από την ίδρυση του ΕΦΚΑ (2017) και μετά.Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2023, ένα χρόνο μετά έχουν υποβληθεί 5.981 περισσότερες νέες αιτήσεις (35.451 φέτος, αντί για 29.470 πέρσι), καθιστώντας ακόμα πιο δύσκολη την κάλυψη μεγάλου μέρους από τις εκκρεμότητες που υπάρχουν.
Πέραν της ανησυχίας  για ενδεχόμενη αυξηση των ορίων ηλικιάς  συνταξιοδότησης από το  2027,οι   τρείς   επιπλέον παράγοντες πόυ συμβάλουν στο κύμα φυγής στη σύνταξη είναι οι παρακάτω :
-Το νέο  ευνοϊκό  καθεστώτος για την εργασία μετά την συνταξιοδότηση (άρθρο 114 ν.5078/2023) που επιτρέπει σε συνταξιούχους να απασχολούνται χωρίς περικοπή της σύνταξής τους.
--Η  αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων από το 2025 (με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών της ΕΛΣΤΑΤ), η οποία κανείς δεν ξέρει αν θα είναι προς όφελος των συνταξιούχων ή όχι.
-Η  συνταξιοδότηση της γενιάς των λεγόμενων baby boomers, που γεννήθηκαν μεταξύ 1946 και 1964.
Οι 9 κατηγορίες  ασφαλισμένων οι οποίες  δικαιούνται συνταξιοδότησης  πρίν  τα συνήθη όρια ηλικίας των 62 και 67 ετών, μέσα στο έτος 2024, είναι οι παρακάτω :
1 Δημόσιο 35ετία (κατοχύρωση το 2010)
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, που επιδιώκουν συνταξιοδότηση με 35 χρόνια ασφάλισης, θα πρέπει να είχαν συμπληρώσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021 και τα 35 έτη ασφάλισης, περιλαμβανομένης και της εξαγοράς πλασματικών ετών από τέκνα ή στρατιωτική θητεία, αλλά και την ηλικία των 58 ετών. Έτσι, δικαιούνται να αποσυρθούν με όριο ηλικίας που ανάλογα με κάθε περίπτωση φθάνει έως τα 61 έτη και 6 μήνες, εφόσον έχουν ήδη συμπληρώσει αυτή την ηλικία ή αναμένεται να τη συμπληρώσουν εντός του 2024.
2 Δημόσιο 36ετία (κατοχύρωση το 2011)
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, οι οποίοι επιθυμούν συνταξιοδότηση με 36 χρόνια ασφάλισης για πλήρη σύνταξη, με δικαιώματα που κατοχυρώθηκαν το 2011, όταν επιτράπηκαν οι εξαγορές πλασματικών ετών, θα πρέπει να είχαν συμπληρώσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021 τα 36 έτη ασφάλισης, ακόμα και μέσω εξαγοράς πλασματικών ετών από σπουδές, τέκνα, στρατιωτική θητεία κ.ά., αλλά και την ηλικία των 58 ετών. Έτσι, έχουν τη δυνατότητα να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που, ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να φτάνει έως τα 61 έτη και 6 μήνες, εφόσον έχουν ήδη συμπληρώσει αυτό το όριο ή αναμένεται να το συμπληρώσουν εντός του 2024.
3 Δημόσιο 37ετία
Οι δημόσιοι υπάλληλοι που είχαν συμπληρώσει 25 χρόνια ασφάλισης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010, είχαν την ευκαιρία να συνταξιοδοτηθούν με 37 χρόνια ασφάλισης, χωρίς όριο ηλικίας, αρκεί αυτή η 37ετία να είχε συμπληρωθεί, έως την 31η Δεκεμβρίου 2021, με την προσθήκη πλασματικών ετών από στρατιωτική θητεία ή τέκνα.Με αυτόν τον τρόπο, ο ασφαλισμένος κατοχυρώνει το αντίστοιχο όριο ηλικίας που καθορίζεται από τον νόμο 4336/2015, δηλαδή το 61ο έτος και 2 μήνες. Ο ασφαλισμένος μπορεί να αποχωρήσει με αυτό το όριο, εφόσον το έχει ήδη συμπληρώσει ή θα το συμπληρώσει εντός του 2024.Για παράδειγμα, ένας δημόσιος υπάλληλος που ολοκληρώνει τα απαιτούμενα 37 έτη ασφάλισης μέσα στο 2021 και γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1963, θα συμπληρώσει τα 61 έτη και 2 μήνες τον Οκτώβριο του 2024, οπότε και θα είναι δυνατή η συνταξιοδότησή του από αυτή την ημερομηνία και μετά.
4 Δημόσιο βαρέα ΟΤΑ
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, άνδρες και γυναίκες, που εργάζονται ως μόνιμοι στους ΟΤΑ (Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης) και ανήκουν στην κατηγορία των βαρέων και ανθυγιεινών εργασιών, έχουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν εντός του 2024 εφόσον πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ειδικότερα:
Εάν έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012, τότε το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση παραμένει στο 58ο έτος.
Αντίστοιχα, εάν έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης στα βαρέα των ΟΤΑ μετά την 1η Ιανουαρίου 2013, τότε το όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση ανέρχεται στο 60ο έτος.
5. Πρόωρες συντάξεις στο Δημόσιο
Οι ασφαλισμένοι άνδρες και γυναίκες του Δημοσίου που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με πρόωρη / μειωμένη σύνταξη θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31/12/2012 και το όριο ηλικίας ως την 31/12/2022.
Έτσι :
Οι γυναίκες (μόνο) που συμπλήρωσαν 25ετία το 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 55 εάν έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31/12/2022.
Οι γυναίκες και οι άνδρες που συμπλήρωσαν 25ετία το 2011 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 56 εάν έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31/12/2022.
Οι γυναίκες και οι άνδρες που συμπλήρωσαν 25ετία το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 57 εάν έχουν συμπληρώσει το εν λόγω όριο ως την 31/12/2022.
Σε όλες τις περιπτώσεις που το εν λόγω όριο ηλικίας συμπληρώνετε ΜΕΤΑ την 1/1/2023 τότε για τη λήψη πρόωρης / μειωμένης σύνταξης θα πρέπει να συμπληρωθεί το 62ο έτος της ηλικίας.
6. IKA με 7.500 βαρέα ένσημα
Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ πλέον η μοναδική περίπτωση εξόδου ΠΡΙΝ τα γενικά όρια ηλικίας είναι η ασφάλιση στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Στο καθεστώς των ΒΑΕ η κατοχύρωση γίνεται με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τις 10.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά.
Έτσι η δυνατότητα εξόδου δίνεται για το 60ο τους έτος για μειωμένη σύνταξη και το 62ο για πλήρη.
Η μείωση στην επιλογή της μειωμένης στα 60 είναι 51 € σε σύγκριση με την αντίστοιχη πλήρη.
7. IKA με 3.600 βαρέα ένσημα
Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ στα βαρέα που κατοχυρώνουν δικαίωμα με 3.600 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τις 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά η δυνατότητα εξόδου δίνεται για το 62ο τους έτος για πλήρη σύνταξη.
8. Γυναίκες στο πρ. IKA με 3.600 βαρέα ένσημα
Για τις γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ που απασχολούνται σε βαρέα επαγγέλματα, οι οποίες κατοχυρώνουν δικαίωμα σύνταξης με 3.600 ημέρες ασφάλισης στα βαρέα και συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης, περιλαμβανομένων και των εξαγορασμένων πλασματικών ετών, η δυνατότητα συνταξιοδότησης καθορίζεται βάσει του έτους θεμελίωσης του δικαιώματος:
Οι γυναίκες που έχουν συμπληρώσει συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες 3.600 στα βαρέα, το 2010, δικαιούνται συνταξιοδότησης από τα 55 έτη με πλήρη σύνταξη.
Οι γυναίκες που έχουν συμπληρώσει τις αντίστοιχες ημέρες το 2011, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 56 έτη με πλήρη σύνταξη.
Οι γυναίκες με τις ίδιες προϋποθέσεις το 2012, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 57 έτη με πλήρη σύνταξη.
Οι γυναίκες που συμπληρώνουν τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης από την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 62 έτη με πλήρη σύνταξη.
9.Γονείς ανηλίκων τέκνων
Μια μεγάλη κατηγορία εξόδου πριν από τα γενικά όρια ηλικίας είναι οι ασφαλισμένοι μισθωτοί που κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως γονείς ανηλίκων στο Δημόσιο, τα ταμεία των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και το ΙΚΑ. Συγκεκριμένα:
Α-Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Τράπεζες με 25ετία.
Γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες), τρίτεκνοι και άνω ασφαλισμένοι του Δημοσίου, καθώς και μητέρες και χήροι πατέρες ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ – Τραπεζών, που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση το έτος θεμελίωσης, και θέλουν να συνταξιοδοτηθούν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, μπορούν να το πράξουν εφόσον συμπληρώνουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας, όπως ορίζεται από τον νόμο 4336/2015. Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν:
Μητέρες δημόσιοι υπάλληλοι (συμπεριλαμβανομένων και των εξαγορασμένων πλασματικών ετών από τα τέκνα) και υπάλληλοι ΔΕΚΟ – Τραπεζών που είχαν συμπληρώσει 25 χρόνια ασφάλισης το 2010 και είχαν ανήλικο τέκνο, και έχουν συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθείσες το 1966).
 Β-Τρίτεκνοι σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Τράπεζες με 20ετία
Γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται στο δημόσιο τομέα (ακόμη και αν έχουν εξαγοράσει πλασματικά έτη από τα παιδιά τους) και γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται σε ΔΕΚΟ ή Τράπεζες, οι οποίες είχαν συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας το 2010, μπορούν να αποχωρήσουν εντός του 2024, καθώς το δικαίωμα αυτό δεν έχει όριο ηλικίας. Άνδρες και γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται στο δημόσιο τομέα (ακόμη και αν έχουν εξαγοράσει πλασματικά έτη από τα παιδιά τους) και γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται σε ΔΕΚΟ ή Τράπεζες, οι οποίες είχαν συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας το 2011 και είχαν συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθέντες το 1964). Άνδρες και γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται στο δημόσιο τομέα και γυναίκες με τρία ή περισσότερα παιδιά που εργάζονται σε ΔΕΚΟ ή Τράπεζες, οι οποίες είχαν συμπληρώσει 20 χρόνια υπηρεσίας το 2012 και είχαν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 (γεννηθέντες το 1963).
Γ- IKA, ΔΕΚΟ, Τράπεζες με 5.500 ένσημα και ανήλικο.
Μητέρες και χήροι πατέρες με ανήλικα παιδιά που ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ ή στα Ταμεία των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και είχαν εξασφαλίσει δικαίωμα για συνταξιοδότηση έχοντας συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και έχοντας ανήλικο παιδί, μπορούν να λάβουν σύνταξη και μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, ανάλογα με το όριο ηλικίας που ορίζεται από το νόμο 4336/2015.Σε αυτές τις κατηγορίες συμπεριλαμβάνονται:Μητέρες που έως το 2010 είχαν συμπληρώσει συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και είχαν ανήλικο παιδί, εξασφαλίζοντας έτσι το δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη στο 50ο έτος της ηλικίας τους και έχουν συμπληρώσει το 50ο έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθείσες το 1966).