ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ-ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

ΟΙ 15  ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΕ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ-ΕΙΣΦΟΡΕΣ

Αυξήσεις και αναδρομικά, για κύριες και επικουρικές συντάξεις, νέο συστημα εισφορών για τους μη μισθωτούς,νέο καθεστώς στην απασχόληση συνταξιούχων, ευνοική αλλαγή για το  καθεστώς της  διαδοχικής  ασφάλισης καθως και για τα ‘μπλοκάκια’  είναι ορισμένες από τις  15  αλλαγές  που φέρνει στη ζωή μας  το ασφαλιστικό  νομοσχέδιο, το οποίο  ψηφίστηκε  χτες το βράδυ στη Βουλή.

 Όπως δήλωσε  ο υπουργός  Εργασιας  Γ.Βρούτση είναι το πρώτο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, μετά από 12 χρόνια, που δεν  έχει καμία μείωση στις συντάξεις. Αντίθετα, θα έχει αυξήσεις. Ιδιαίτερα ωφελημένοι, όμως, θα είναι όλοι οι σημερινοί και αυριανοί εργαζόμενοι της χώρας που θα έχουν 30 χρόνια ασφάλισης και πάνω, οι οποίοι, με το νέο νόμο, θα δουν υψηλότερες παροχές, όταν συνταξιοδοτηθούν.’’

Οι 15 αλλαγές σε  συντάξεις , εισφορές και σε  ασφαλιστικές διατάξεις είναι οι εξής:

1.Παλιοί και νέοι συνταξιουχοι θα δουν αυξήσεις  (και αναδρομικά) τον Ιούνιο, στην τσέπη  τους  ή αυξήσεις λογιστικές στα χαρτιά, μετά τον επαναυπολογισμό των συντάξεων, με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης των κύριων ανταποδοτικών  συντάξεων  που προβλέπει το νέο ασφαλιστικό (συντάξιμα ετη άνω των 30).Eπισημαίνεται οτι οσοι παλαιοί συνταξιούχοι είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν τον νόμο Κατρούγκαλου και έχουν στην κύρια σύνταξή τους αρνητική προσωπική διαφορά ή πολύ μικρή θετική προσωπική διαφορά θα λάβουν αυξήσεις, οι οποίες όμως θα δοθούν σε 5 δόσεις (από φέτος έως το 2024). Και βέβαια, όλοι οι υπόλοιποι παλαιοί συνταξιούχοι, που έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και προσωπική διαφορά, θα δουν την προσωπική τους διαφορά να μειώνεται και τις μελλοντικές αυξήσεις συντάξεων να έρχονται πιο κοντά.Φυσικά αυξημένες συνταξεις-σε σχέση με το προηγουμενο καθεστώς-θα εχουν οι μελλοντικοι συνταξιουχοι.  Τα στοιχεια του υπουργειου Εργασιας  δειχνουν ότι μέχρι 252 ευρώ το μήνα μπορούν να κερδίσουν οι σημερινοί συνταξιούχοι αλλά και οι μελλοντικοί από την αύξηση που προκύπτει στις κύριες συντάξεις από τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.Παράλληλα έρχονται   αναδρομικές αυξήσεις   εννέα μηνών ,από 1η Οκτωβρίου 2019,   εως  1800 ευρώ  και μηνιαίες αυξησεις  έως 48% ,για 251.728  δικαιούχους επικουρικών συντάξεων . Αφορά όσους  είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής πάνω από 1.300 ευρώ το καλοκαίρι του 2016.

 2.Σήμερα   Παρασκευή ,μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής, θα ανοίξει n διαδικτυακή πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr/epilego/) μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες θα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα, έως και τις 13 Μαρτίου 2020, την ασφαλιστική κατηγορία που επιθυμούν, ακολουθώντας τα αναλυτικά βήματα που θα έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα.

Με το νέο νόμο εισάγεται νέο σύστημα ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους  επαγγελματίες-αυτοαπασχολούμενους   και αγρότες με 6+1 επίπεδα ασφάλισης.Προβλέπονται ως κατώτερη μηνιαία ασφαλιστική εισφορά τα 210 ευρώ και ως ανώτερη τα 566 ευρώ τον μήνα. Η  επιλογή του επιπέδου των εισφορών θα καθορίζει και το επίπεδο της μελλοντικής σύνταξης Η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει για μία και μοναδική φορά, μέχρι τις 12 Μαρτίου.  

Όπως ανακοινωθηκε από το υπουργειο Εργασιας για πρώτη φορά, οι 1,5 εκ. μη μισθωτοί θα μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική τους κατηγορία σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους και τα χρόνια εργασίας τους, καθορίζοντας οι ίδιοι το ύψος της μελλοντικής τους σύνταξης. Αν κάποιος μη μισθωτός επιλέξει φέτος να πληρώσει το ελάχιστο ποσό και τον επόμενο χρόνο βελτιωθούν τα οικονομικά του, μπορεί να αλλάξει κατηγορία επιλέγοντας ένα από τα υψηλότερα κλιμάκια ασφάλισης και αναβαθμίζοντας τη σύνταξή του. Όσοι δεν επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία, θα ενταχθούν αυτομάτως στην ελάχιστη υποχρεωτική κατηγορία για όλο το τρέχον έτος.Ωστόσο, όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η επιλογή των ανώτερων ασφαλιστικών κατηγοριών οδηγεί και σε υψηλότερες συνταξιοδοτικές παροχές ενώ η σταθεροποίηση της εισφοράς υγείας σε ενιαίο ποσό από την δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία και άνω, κατευθύνει το υπόλοιπο ποσό της εισφοράς υγείας στην κύρια σύνταξη βελτιώνοντας ακόμα περισσότερο την τελική συνταξιοδοτική παροχή. Άρα, η επιλογή υψηλότερης ασφαλιστικής κατηγορίας συμφέρει όλους περισσότερο.Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής κατηγορίας, ο e-ΕΦΚΑ θα αναρτήσει στις 16 Μαρτίου τα νέα ειδοποιητήρια για τις εισφορές Ιανουαρίου 2020, οι οποίες θα πρέπει να πληρωθούν μέχρι την Παρασκευή 20 Μαρτίου.

 3.Καθιερώνεται  διπλό σύστημα  υπολογισμού  για τους ενστόλους  ώστε  να μην αδικηθούν  από τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης αφού συνταξιοδοτούνται μετά τα 40 έτη ασφάλισης λόγω της προσμέτρησης έως και μιας πλασματικής 5ετίας.

4.- Αλλάζει ο μηχανισμός στήριξης των συντάξεων, αλλά καταργείται η γνωστή ως «13η» σύνταξη που ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. 

 5- Αυξάνεται η σύνταξη για όσους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ εργάζονται. Ορίζεται ότι για τους συνταξιούχους που έχουν ήδη αναλάβει ή αναλαμβάνουν εργασία ή αποκτούν ιδιότητα ή δραστηριότητα υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., οι ακαθάριστες συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 30%, αντί 60% που ισχύει σήμερα, για όσο χρόνο απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα. Με   νομοτεχνική βελτίωση δίνεται ένας επιπλέον χρόνος στο όριο ηλικίας που έχει τεθεί για τον κόφτη στους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν εργασία στο Δημόσιο.Στο σχέδιο νόμου για το ασφαλιστικό η αρχική σχετική διάταξη προέβλεπε πως οι συνταξιούχοι που αποκτούν δραστηριότητα σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης θα έχουν αναστολή των συντάξεών τους αν δεν έχουν συμπληρώσει τα 61 έως και τις 28/2/2021 και τα 62 από 1/3/2021 και εφεξής.Με την νομοτεχνική βελτίωση η δεύτερη ημερομηνία παρατείνεται έως 1/3/2022, δηλαδή η αναστολή θα προκύπτει αν δεν έχουν συμπληρωθεί τα 62 από 1/3/2022 και εφεξής.Από την εφαρμογή της ρύθμισης αυτής εξαιρούνται οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ. Οι συνταξιούχοι υποχρεούνται πριν αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν να το δηλώσουν στον φορέα κύριας ασφάλισης του ΕΦΚΑ, καθώς και στο ΕΤΕΑΕΠ. Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου ποσού ίσου με το ύψος 12 μηνιαίων συντάξεων.

6.-Μειώνονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορέσει κάποιος να λάβει σύνταξη από τον τελευταίο φορέα ασφάλισής του με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Ειδικότερα οι 1.500 ημέρες που απαιτούνται σήμερα από τις οποίες 500 να είναι την τελευταία 5ετία πριν την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης μειώνονται σε 1.000 ημέρες και 300 ημέρες την τελευταία 5ετία. Για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου θα απαιτούνται 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε ενώ γενικότερα για τη συμπλήρωση αυτών των προϋποθέσεων μπορεί να συνυπολογιστεί και ο χρόνος αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας για τον οποίο καταβλήθηκαν εισφορές. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πληροί τους όρους αυτούς τότε προβλέπεται η δυνατότητα να εξεταστεί το αίτημα με τις προϋποθέσεις του Ταμείου όπου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης, εφόσον έχει συμπληρωθεί το όριο ηλικίας του τελευταίου φορέα.

 7- Η ελάχιστη συνολική ασφαλιστική υποχρέωσης για τους παραλλήλως απασχολούμενους από μισθό και μπλοκάκι μπαίνει στα 252 ευρώ (δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία) εισφορά κλάδου σύνταξης και υγείας, εφόσον ασκείται ελεύθερο επάγγελμα και στα 143 ευρώ εφόσον ασκείται αγροτικό επάγγελμα. Όσοι λοιπόν καλύπτουν από τον μισθό τους πλήρως την εισφορά αυτή, απαλλάσσονται πλήρως από τις εισφορές στο μπλοκάκι διαφορετικά πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο ποσό. Παράλληλα για τα νέα μπλοκάκια με δραστηριότητα έως πέντε ετών από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος, εφόσον υπάρχει παράλληλη μισθωτή απασχόληση η πλήρης απαλλαγή ισχύει εφόσον καλύπτεται από τον μισθό τους το ποσό της πρώτης και ελάχιστης ασφαλιστικής κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς για ασθένεια, δηλαδή της εισφοράς των 210 ευρώ.

8.-Μειώνονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις που απαιτούνται για να μπορέσει κάποιος να λάβει σύνταξη από τον τελευταίο φορέα ασφάλισής του με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Ειδικότερα οι 1.500 ημέρες που απαιτούνται σήμερα από τις οποίες 500 να είναι την τελευταία 5ετία πριν την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης μειώνονται σε 1.000 ημέρες και 300 ημέρες την τελευταία 5ετία. Για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου θα απαιτούνται 600 ημέρες ασφάλισης οποτεδήποτε ενώ γενικότερα για τη συμπλήρωση αυτών των προϋποθέσεων μπορεί να συνυπολογιστεί και ο χρόνος αναγνώρισης της στρατιωτικής θητείας για τον οποίο καταβλήθηκαν εισφορές. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πληροί τους όρους αυτούς τότε προβλέπεται η δυνατότητα να εξεταστεί το αίτημα με τις προϋποθέσεις του Ταμείου όπου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης, εφόσον έχει συμπληρωθεί το όριο ηλικίας του τελευταίου φορέα.

 9- Η ελάχιστη συνολική ασφαλιστική υποχρέωσης για τους παραλλήλως απασχολούμενους από μισθό και μπλοκάκι μπαίνει στα 252 ευρώ (δεύτερη ασφαλιστική κατηγορία) εισφορά κλάδου σύνταξης και υγείας, εφόσον ασκείται ελεύθερο επάγγελμα και στα 143 ευρώ εφόσον ασκείται αγροτικό επάγγελμα. Όσοι λοιπόν καλύπτουν από τον μισθό τους πλήρως την εισφορά αυτή, απαλλάσσονται πλήρως από τις εισφορές στο μπλοκάκι διαφορετικά πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο ποσό. Παράλληλα για τα νέα μπλοκάκια με δραστηριότητα έως πέντε ετών από την έναρξη ασκήσεως του επαγγέλματος, εφόσον υπάρχει παράλληλη μισθωτή απασχόληση η πλήρης απαλλαγή ισχύει εφόσον καλύπτεται από τον μισθό τους το ποσό της πρώτης και ελάχιστης ασφαλιστικής κατηγορίας, συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς για ασθένεια, δηλαδή της εισφοράς των 210 ευρώ.

10- Από την 1η Μαρτίου θα αρχίσει η διαδικασία ενοποίησης του ΕΦΚΑ με το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ. Πλέον δημιουργείται Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης για περίπου 4 εκατομμύρια ασφαλισμένους και σχεδόν 2,6 εκατομμύρια συνταξιούχους.

11- Μειώνονται οι εισφορές εργοδότη-εργαζομένου από την 1η Ιουνίου 2020 στις περιπτώσεις πλήρους απασχόλησης. Ειδικότερα οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών μειώνονται κατά 0,90 μονάδες ως ακολούθως: Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 0,48 πμ στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,27 πμ στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 4,25 πμ και κατανέμεται 2,69 ποσοστιαίες μονάδες στον εργοδότη και 1,56 πμ στον εργαζόμενο και κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ).

12- Για την χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας και παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από 1-1-2020  και εφεξής απαιτούνται για μεν τους μισθωτούς  η πραγματοποίηση τουλάχιστον 50 ημερών εργασίας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος  για τους δε μη μισθωτούς η συμπλήρωση δύο τουλάχιστον μηνών ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν από την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου.

13.- Επανένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020 σε περίπτωση που οι οφειλέτες απώλεσαν ανυπαίτια τη ρύθμιση στην οποία είχαν ενταχθεί, υπό την προϋπόθεση καταβολής του συνόλου των δόσεων της ρύθμισης που έχουν καταστεί απαιτητές, καθώς και νέων βεβαιωμένων, εκτός ρύθμισης οφειλών. Η αίτηση για την επανένταξη στη ρύθμιση θα υποβάλλεται από τον οφειλέτη στις αρμόδιες υπηρεσίες ΚΕΑΟ.

14.- Χωρίς ελάχιστο χρόνο ασφάλισης θα χορηγείται το εφάπαξ. Σε πρώτη εφαρμογή οι ασφαλισμένοι επιλέγουν την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν άλλως κατατάσσονται στη πρώτη ασφαλιστική κατηγορία και καταβάλλουν τις εισφορές του Ιανουαρίου 2020 για την επιλεγείσα κατηγορία μέχρι 12 Μαρτίου 2020.

15.-Λύνεται οριστικά το κενό νόμου που δημιούργησε ο νόμος Κατρούγκαλου στις εργαζόμενες μητέρες που αποκτούν παιδί και τις μειωμένες εισφορές τους. Η διάταξη αφορά εργαζόμενες μητέρες με έμμισθη σχέση εργασίας είτε αυτοαπασχολούμενες είτε ελεύθεροι επαγγελματίες είτε απασχολούμενες στον αγροτικό τομέα.