ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

 ΝΕΑ  ΒΟΜΒΑ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

 

ΟΙ 8  στους  10 συνταξιούχους  στη χώρα μας  είναι ανω  των 65  ετων   αλλά η    ‘βόμβα’’ της γήρανσης του πληθυσμού,-μαζι με την υπογεννητικότητα και την έκρηξη των ευέλικτων μορφών  απασχόλησησ-   απειλούν και   με νεα  αύξηση τα γενικά όρια  συνταξιοδότησης  και πέραν των 67(το ανώτατο).

Τα επίσημα στοιχεία  του υπουργείου  Εργασίας  δείχνουν ότι το 77,2% των συνταξιούχων (1.915.866) είναι άνω των 65 ετών  και μόνο το 5,5% (138.013) είναι κάτω των 55 ετών (χήρες-ορφανά).

 Τονίζεται ότι μετά το 2022(και υπό  προυποθέσεις)  δεν θα μπορεί να εξέρχεται στη σύνταξη κάποιος  ασφαλισμένος  πριν από τα 67 του ή 62, καθώς καταργούνται οι σημερινές μεταβατικές διατάξεις.Eκτιμάται ότι  οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης θα ξεπεράσουν τις 200.000!

Βασικές αιτίες του φαινομένου είναι:

1.Η κατάργηση στις 31-12-2021 όλων των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων

2..Η καθολική ισχύς από 1-1-2022 του γενικού κανόνα συνταξιοδότησης:

ή με 40 χρόνια ασφάλισης (12.000 ένσημα) στο 62ο έτος

ή  με 15 χρόνια ασφάλισης (4.500 ένσημα) στο 67ο και άνω.

Πάντως  σίγουρο ειναι  ότι οι ασφαλισμένοι οι οποίοι   μέχρι 31/12/21 έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης (δηλαδή όριο ηλικίας και έτη ασφάλισης) δεν θίγονται  από τις ρυθμίσεις που επιβάλει η ισχύουσα  νομοθεσία  και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2022  οποτεδήποτε , χωρίς κανέναν περιορισμό.

Όπως  παρατηρεί ο  εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος, ‘οσοι μέχρι το 2021 έχουν συγκεντρώσει και τον κατά περίπτωση απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την προβλεπόμενη ηλικία, θα μπορούν και μετά την 1-1-2022 να συνταξιοδοτηθούν με βάση τα λεγόμενα μεταβατικά όρια ηλικίας. Το θέμα είναι τι γίνεται με τους ασφαλισμένους που είχαν συγκεντρώσει με βάση τις μεταβατικές ρυθμίσεις τον προβλεπόμενο χρόνο ασφάλισης πριν την 1-1-2022, δεν θα έχουν όμως συμπληρώσει το μεταβατικό ηλικιακό όριο. Θεωρώ πως και αυτοί θα διατηρήσουν το προβλεπόμενο ηλικιακό όριο και θα μπορούν και μετά την 1-1-2022 να συνταξιοδοτηθούν με βάση το ηλικιακό αυτό όριο, επισημαίνει ο κ. Μπούρλος.

Από την πλευρά του ο πρωην υπουργός, ειδικός σε θέματα  κοινωνικής  ασφάλισης, Γιώργος Κουτρουμάνης επισημαινει ότι ‘σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία όσοι εργαζόμενοι έχουν συμπληρώσει ή θα συμπληρώσουν  τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2021 , ακόμη και όταν συμπληρώνουν τα μεταβατικά ηλικιακά όρια μετά την 1/1/2022 , διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τα μεταβατικά ηλικιακά όρια , όπως αυτά προβλέπονται από το νόμο 4336/2015. Παράλληλα θεωρώ αδιανόητο –προσθέτει ο κ. Κουτρουμάνης-να συζητάμε οποιαδήποτε αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των 62 και των 67 ετών  . Η σύνδεση με τη μεταβολή του  προσδόκιμου επιβίωσης έγινε με το παραπάνω, όταν το 2012 με το νόμο 4093 αυξήθηκαν κατά 2 έτη τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης  από τα 60 και 65 στα 62 και 67 αντίστοιχα ‘’.

 Την ιδια ώρα, αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης είναι πιθανόν να  φέρνει  η βόμβα  της γήρανσης του πληθυσμού, μαζι με την υπογενητικότητα και την έκρηξη των ευέλικτων μορφών απασχόλησης.Ο  ‘λογαριασμός» της γήρανσης του πληθυσµού για το ασφαλιστικό  σύστηµα της Ελλάδας την περίοδο 2017-2065 σε συνάρτηση με την υπογενητικότητα και την έκρηξη των ευέλικτων μορφων απασχόλησης  ,εκτιμάται  στα 50 δις. ευρω , σύμφωνα με επιστημονική μελέτη του οµότιµου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστηµίου Σάββα Ροµπόλη και του υποψήφιου διδάκτορα Βασίλη Μπέτση.

Όλα αυτά δειχνουν ότι ότι είναι  πιθανή  η αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 72 έτη, έως το 2060, εφόσον τόσο στη χώρα μας όσο και στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχιστούν οι ασκούμενες πολιτικές που, με στόχο την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος και της γήρανσης του πληθυσμού, καταλήγουν στην εύκολη λύση της παράτασης του εργασιακού βίου.Μάλιστα  στα 50 δισ. ευρώ εκτιµάται η «βόµβα» της γήρανσης του πληθυσµού για το ασφαλιστικο σύστηµα της Ελλάδας την περίοδο 2017-2065. Η υπέρµετρη αυτή επιβάρυνση στην αναλογιστική υποχρέωση του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης προκύπτει µόνο εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιµου ζωής την επόµενη 50ετία και µεταφράζεται σε περίπου 1,1 - 1,3 δισ. ευρώ αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών ανά δεκαετία σε σταθερές τιµές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βασικό επιχείρημα την απορρόφηση των πιέσεων που ασκεί η γήρανση του πληθυσμού στη δημοσιονομική ισορροπία του ελληνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, ψηφίστηκε το 2010, κατά τη διάρκεια του πρώτου μνημονίου, διάταξη που ισχύει ακόμη και σήμερα, σύμφωνα με την οποία το γενικό όριο συνταξιοδότησης θα προσαρμόζεται ανάλογα με την πορεία του προσδόκιμου ζωής. Η πρώτη εξέταση θα γίνει το 2021 και θα ληφθεί υπόψη η εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής τη δεκαετία 2010-2020. Από το έτος 2021 και μετά, η αναπροσαρμογή του ορίου ηλικίας θα εξετάζεται κάθε τρία χρόνια.Οι  ασφαλισμένοι, στο άμεσο μέλλον, εφόσον δεν υπάρξει κάποια νομοθετική αλλαγή από την κυβέρνηση, θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, από τα 67 στα 68. Και αυτό, γιατί, σύμφωνα με τους δύο ειδικούς, το προσδόκιμο ζωής για τους άνδρες το 2010 ήταν 78 έτη και για τις γυναίκες 83,3 έτη, ενώ για το 2020 εκτιμάται ότι θα είναι 79,1 έτη και 84,3 έτη αντίστοιχα. Δηλαδή, το προσδόκιμο ζωής στο τέλος του 2020 θα είναι αυξημένο κατά 1,1 έτος για τους άνδρες και κατά 1 έτος για τις γυναίκες. Ο κ. Ρομπόλης, μάλιστα, αποκαλύπτει πως στην τελευταία μελέτη για τη γήρανση του πληθυσμού της Ε.Ε. (2018), έχει ληφθεί υπόψη ως υπόθεση εργασίας ότι το

Tην ιδια ώρα  την οριστική κατάργηση των πρόωρων συντάξεων από το 2022 και τον «εξορθολογισμό των κανόνων αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης» ζητά στην τελική έκθεσή της η Επιτροπή Πισσαρίδη.Σύμφωνα με ειδικούς επί της κοινωνικής ασφάλισης, η έκθεση εγείρει θέμα σχετικά με τα λεγόμενα ενδιάμεσα όρια ηλικίας που ισχύουν από το 2015 έως και τις 31/12/2021.Περίπου 100.000 – 120.000 ασφαλισμένοι – κυρίως παλαιοί ασφαλισμένοι πριν το 1983 – έχουν ήδη κατοχυρώσει μετά το 2015 ή κατοχυρώνουν το 2021, δικαίωμα, ώστε να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία πριν τα 62 ή πριν τα 67, την οποία όμως συμπληρώνουν μετά το 2022. Η Επιτροπή Πισσαρίδη στέκεται ιδιαίτερα στο ζήτημα της πρόωρης συνταξιοδότησης, η οποία «επιβαρύνει» - καθώς λέει – «όχι μόνο τις δαπάνες αλλά και την οικονομική δραστηριότητα καθώς αποθαρρύνει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας». Κατά τους ειδικούς της Επιτροπής, το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής γυναικών άνω των 55 ετών στην αγορά εργασίας οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην επιλογή, μέχρι πρόσφατα για μητέρες ανήλικων παιδιών, να συνταξιοδοτηθούν σε νεαρή ηλικία με λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης.