ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

  

ΟΙ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΦΚΑ

---------------------------------------------------------
ΕΤΟΣ 2017: 142.061 ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΕΙΣ
2018:155.649
2019: 170.111
2020: 175.705
2021:212.151
2022:211.133
2023: 190.368
2024:197.228
2025 :116.875 οι νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης το α’  επτάμηνο  του  2025.

ΤΑ ΔΥΟ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ  ΤΗΣ  ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ   ΛΟΓΩ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟΥ


‘’Νάρκη’’ για το ασφαλιστικό σύστημα αποτελούν οι νέες δημογραφικές προβλέψεις για την Ελλάδα -με το σενάριο  της αύξησης στα γενικά όρια  συνταξιοδότησης στη χώρα μας από το 2027- να  είναι   ορατό.
 Οι  τελικές αποφάσεις-σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία- θα   ληφθούν στα τέλη του 2026  με την κυβέρνηση να διαψευδει οτι θα υπάρξουν δυσμενείς αλλαγές.Η μεταβολή στο προσδόκιμο ζωής εξετάζεται ανά τρία χρόνια από το 2021 και μετά. Το 2024 δεν χρειάστηκε να γίνουν αλλαγές, καθώς από 1/1/2022 οι ηλικίες συνταξιοδότησης των παλαιών, πριν το 1993, ασφαλισμένων εξομοιώθηκαν με τα γενικά όρια ηλικίας των 62 και 67 ετών.Ο επόμενος σταθμός είναι το 2027.

Τα δυο σενάρια που βρίσκονται στο  τραπέζι προβλέπουν τα εξης:

1.Σταδιακή και σε  βάθος χρόνου  αύξηση στα γενικά ορια  συνταξιοδότησης από το 2027.Το μοντέλο που φαίνεται πιθανό για την Ελλάδα όπως αναφέρει  ο ΟΟΣΑ είναι η αναλογία 1 προς 1 δηλαδή για κάθε 1 έτος που θα αυξάνει το προσδόκιμο, θα αυξάνονται κατά 1 έτος και τα όρια ηλικίας.Με το 1 προς 2/3 τα όρια ηλικίας θα αυξηθούν κατά 8 μήνες για κάθε 12 μήνες αύξησης στο προσδόκιμο ζωής και με 1/3 η αύξηση των ορίων θα είναι ηπιότερη με 4 μήνες για κάθε 1 έτος που θα αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής.

2.‘’ Πάγωμα’’, μέχρι και το 2029-20230  σε κάθε ανατροπή, στο ισχύον καθεστώς συνταξιοδότησης, με τό πρόσχημα ότι   το προσδόκιμο ζωής, που μειώθηκε λόγω της πανδημίας, δεν έχει ανακάμψει τόσο ώστε να συντρέχει λόγος για να εξεταστούν αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που να τεθούν σε ισχύ από την 1/1/2027.Δεδομένου ότι το 2027 είναι μια χρονιά εκλογών, η κυβέρνηση σταθμίζει το πολιτικό κόστος που συνεπάγεται μια απόφαση να αυξήσει τα όρια ηλικίας γνωρίζοντας εκ των προτέρων πως αυτό θα προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και δημοσκοπικές απώλειες.

Τονίζεται ότι  η υπουργός Εργασίας Νικη Κεραμέως σε δηλώσεις της   διαμηνύει  ότι  ‘’ δεν υπάρχει καμία συζήτηση για αλλαγή στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. ‘’

Κι όλα αυτά καταγράφονται ,όταν  οι δημογραφικές προβλέψεις για την Ελλάδα είναι δυσοίωνες, αφού δείχνουν ότι θα υποστεί πληθυσμιακή μείωση έως το 2100 κατά 24% (5% στην Ευρωζώνη) και θα είναι στην τρίτη χειρότερη θέση μεταξύ των χωρών-μελών της ΕΕ, πυροδοτώντας μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων στην οικονομία και στο ασφαλιστικό μας σύστημα.Το 2024 ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων στην Ελλάδα, που «μετράει» την αναλογία των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω σε σχέση με τον πληθυσμό σε ηλικία εργασίας (20 έως 64 ετών) σκαρφάλωσε στο 40%.Ο δείκτης αυτός που καθορίζει πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στη χώρα μας, διαμορφώθηκε αρκετά υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (37%) και μαρτυρά πως για κάθε άτομο ηλικίας 65 ετών και άνω υπήρχαν λιγότερα από τρία άτομα σε ηλικία εργασίας, τα οποία με τις ασφαλιστικές εισφορές τους θα συμβάλλουν στην πληρωμή των συντάξεων των πρώτων. Ευνόητο είναι πως όσο ανεβαίνει αυτός ο δείκτης, τόσο θα μεγαλώνει η ανάγκη για αύξηση των συνταξιοδοτικών παροχών, ενώ ανάλογες επιπτώσεις θα έχει και ο τομέας της υγείας.
Ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων αποτελεί «νάρκη» για το ασφαλιστικό, καθώς δεν υπάρχουν εισφορές εργαζομένων για να καλύψουν τις παροχές των συνταξιούχων, κάτι που εύλογα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Στο διάστημα 2030-2050 οι συνταξιοδοτικές δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν από 12,7% του ΑΕΠ σε 14,0% του ΑΕΠ, λόγω του αυξανόμενου αριθμού συνταξιούχων
Την ιδια ώρα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες άνω των 65 ετών από 18,8 έτη το 2019 αυξάνεται στα 20 έτη ως το 2030 ενώ αντίστοιχα στις γυναίκες από 21,8 έτη αυξάνεται στα 22,9 έτη.Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας με βάση την πρακτική του ΟΟΣΑ μπορεί να εφαρμοστεί με αναλογία 1 προς 1, με αναλογία 1 προς 2/3 και με αναλογία 1 προς 1/3.Το μοντέλο που φαίνεται πιθανό για την Ελλάδα όπως αναφέρει  ο ΟΟΣΑ είναι η αναλογία 1 προς 1 δηλαδή για κάθε 1 έτος που θα αυξάνει το προσδόκιμο, θα αυξάνονται κατά 1 έτος και τα όρια ηλικίας.Με το 1 προς 2/3 τα όρια ηλικίας θα αυξηθούν κατά 8 μήνες για κάθε 12 μήνες αύξησης στο προσδόκιμο ζωής και με 1/3 η αύξηση των ορίων θα είναι ηπιότερη με 4 μήνες για κάθε 1 έτος που θα αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής.

Σημειώνεται ότι μια από τις δραματικές επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα που επιφέρει το δημογραφικό πρόβλημα είναι η αναλογία συνταξιούχων – ασφαλισμένων, η οποία σήμερα είναι στο 1 προς 1,66. Σε 15 χρόνια θα υποχωρήσει στο 1,25.Αυτό σημαίνει ότι αν σήμερα για κάθε 100 συνταξιούχους υπάρχουν 166 ασφαλισμένοι να τους συντηρούν με τις εισφορές τους, το 2040 σε κάθε 100 συνταξιούχους θα αναλογούν μόνο 125 ασφαλισμένοι για να πληρώνουν τις συντάξεις τους!!!
Επισημαίνεται ότι οι αλλαγές στα όρια ηλικίας  λόγω δημογραφικού-αν τελικά ισχύσουν από το  2027-θα αφορούν:
-Τους ασφαλισμένους με ηλικίες 50 ως 55 ετών σήμερα, που βρίσκονται σε απόσταση 12 ως 7 έτη για να συμπληρώσουν τα 62 και να αποκτήσουν δικαίωμα είτε για μειωμένη σύνταξη είτε για πλήρη, αν έχουν και 40 χρόνια ασφάλισης. Αυτή η κατηγορία είναι η πιο "επίφοβη" να εγκλωβιστεί σε μια ή και δύο αυξήσεις ορίων ηλικίας, που σημαίνει ότι για κάποιους –και πιθανότατα τους 50άρηδες ή και τους 55άρηδες– τα 62 έτη για σύνταξη θα είναι παρελθόν μετά το 2027.
-Τους ασφαλισμένους με ηλικίες 35 ως 50 ετών, οι οποίοι μέχρι να συνταξιοδοτηθούν θα επωμιστούν 2 ως 3 διαδοχικές αυξήσεις στα όρια ηλικίας.
-Τους νέους ασφαλισμένους που διανύουν τα πρώτα χρόνια του εργασιακού τους βίου και από τώρα θα πρέπει να συμβιβαστούν με την ιδέα ότι θα πάρουν σύνταξη μετά τα 64 και με 42 χρόνια ασφαλιστικού βίου, ή κοντά στα 70 αν έχουν λιγότερα έτη εργασιακού βίου.
Ωστόσο πληθαίνουν οι φωνές που αντιδρούν  στο ενδεχόμενο αυξήσεων στα όρια συνταξιοδότησης .
Χαρακτηριστική είναι η επισήμανση της  ΕΝΥΠΕΚΚ η οποία υπογραμμίζει ότι κάθε συζήτηση όμως πρέπει να αποκλειστεί άμεσα γιατί η χώρα μας:

-έχει τα μεγαλύτερα όρια ηλικίας στην Ευρώπη των 47 κρατών-μελών

-έχει καταργήσει οριστικά από 1-1-2023 όλες τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις,

-έχει τους πιο γηρασμένους συνταξούχους σε όλη την ΕΕ και

-κινδυνεύει με απόλυτη πληθυσμιακή κατάρρευση αν υποχρεώσει άνδρες και γυναίκες με παιδιά να παραμένουν στην εργασία μέχρι τα βαθειά γεράματα.

Οφείλουμε-παρατηρεί η ΕΝΥΠΕΚΚ- να θυμίσουμε ότι η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με τον ν. 4336/2015 έως και δώδεκα (12) έτη, είναι η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ στην Ευρώπη και ισχύει από 1-1-2023. Καμιά χώρα στην ΕΕ σήμερα δεν έχει σε ισχύ γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 67ο έτος ή το 62ο με 40 χρόνια ασφάλισης!!Σύμφωνα με συγκριτικές δημοσιεύσεις, η ασφαλιστική «μεταρρύθμιση» του 2015 ανέβασε τη χώρα μας στην 1η θέση κατάταξης των χωρών με τα υψηλότερα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από 1-1-2022 και κατά παράταση από 1-1-2023. Επίσης η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις πρώτες πέντε χώρες στον κόσμο με τα μεγαλύτερα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στις γυναίκες.

---------------------------------------
πλαίσιο
ΟΙ ΤΥΧΕΡΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΥΞΗΣΗ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ  ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

 Οι 4 κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίες δεν κινδυνεύουν από μια ενδεχόμενη αύξηση στα  όρια ηλικίας  συνταξιοδότησης είναι οι παρακάτω:
1. Ασφαλισμένοι που έχουν ήδη θεμελιωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη σε όλα τα ταμεία με βάση τα όρια ηλικίας που ισχύουν από 19/8/2015 ως 31/12/2021 και από 1/1/2022 και μετά. Όσοι δηλαδή μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε δεν επηρεάζονται.
2. Ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται με διατάξεις ανάπηρου μέλους (τέκνο, σύζυγος, αδελφός).
3. Οι ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων όπως όσοι ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα.
4. Οι ένστολοι για τους οποίους οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης καθορίζονται με ειδικό νόμο.