ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

 οΛΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

ΦΟΒΟΙ ΓΙΑ ΝΕΟ ΚΥΜΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΕΩΝ

Φόβοι για νέο κύμα μαζικών αιτήσεων συνταξιοδότησης  εκφράζονται  με την  επαναφορά της συζήτησης   για ενδεχομενη μελλοντικη αυξηση των ηλικιακων οριων συνταξιοδοτησης στη χωρα μας. Μια αποστροφή του υφυπουργού Εργασίας, Πάνου Τσακλόγου έδωσε το έναυσμα για τις ανησυχίες στους κόλπους των ασφαλισμένων, σχετικά με το τι μέλλει γενέσθαι με τα όρια ηλικίας. «Στην επόμενη τριετία, δεν πρόκειται να δούμε αύξηση στα όρια συνταξιοδότησης. Αλλά ότι αυτό κάποια στιγμή θα γίνει, μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία», σημείωσε.
Πάντως το υπουργειο  Εργασίας επισημαίνει κατηγορηματικά ότι καμία μεταβολή δεν θα προκύψει στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης μέσα στην επόμενη τριετία .Από την πλευρά τους  ειδικοι στην κοινωνική ασφάλιση επισημαινουν ότι ουδεμία υποχρέωση δεν προκύπτει από το νόμο 3863/2010 για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης  ενώ  παράλληλα ανένας λόγος δεν υφίσταται πλέον για οποιαδήποτε περαιτέρω αύξηση των ηλικιακών ορίων, αφού είμαστε ήδη από τις χώρες με τα υψηλότερα όρια στην Ευρώπη» .
Γεγονός παντως είναι ότι η  κυβέρνηση εφαρμόζει την κείμενη νομοθεσία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, για τον προσδιορισμό των ορίων συνταξιοδότησης, τον νόμο 3863 του 2010.Σύμφωνα με τον νόμο αυτό, από το 2024 και μετά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης ανακαθορίζονται ανά τριετία, με βάση τη μεταβολή του προσδόκιμου της επιβίωσης του πληθυσμού, με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών.Λόγω του ότι κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς η μεταβολή του προσδόκιμου της επιβίωσης στα 65 ήταν πολύ μικρή, δεν προβλέπεται καμία μεταβολή των ορίων συνταξιοδότησης κατά την επόμενη τριετία».
η όποια επανεξέταση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, σε σχέση με το προσδόκιμο ζωής της χώρας, θα πραγματοποιηθεί από την κυβέρνηση από το 2027 και μετά, όπως προβλέπει η ασφαλιστική νομοθεσία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος αύξησης των ορίων ηλικίας, αν διαπιστωθεί στην πράξη ότι προκύπτει πρόβλημα λειτουργίας του ασφαλιστικού συστήματος.
Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει σχετική αναλογιστική μελέτη, η οποία θα πρέπει να αξιολογηθεί από ειδικούς της Κοινωνικής Ασφάλισης και να αναλυθούν μια σειρά από δεδομένα, όπως είναι και το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Σήμερα, τα όρια ηλικίας έχουν κλειδώσει σε δύο βασικές κατηγορίες: Οι εργαζόμενοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν είτε στα 62 έτη, με την προϋπόθεση όμως ότι θα έχουν συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης (12.000 ένσημα), είτε στα 67 έτη, με συμπληρωμένη απλώς μια 15ετία (4.500 ένσημα).
Όλες οι προγενέστερες «ειδικές περιπτώσεις» συνταξιοδότησης έχουν καταργηθεί από το 2015 και μετά, καθώς τότε δόθηκε με νόμο το περιθώριο των επτά ετών για να «κλειδώσουν» τα βασικά όρια συνταξιοδότησης. Έτσι, από το 2022 και μετά ισχύουν οι ανωτέρω δύο βασικές προϋποθέσεις για χορήγηση σύνταξης, σε όλους ανεξαιρέτως τους εργαζόμενους. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τον νόμο «Λοβέρδου – Κουτρουμάνη» (ν. 3863/2010), για ενδεχόμενο ανακαθορισμό ορίων ηλικίας, ως χρονικό διάστημα αξιοποίησης επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί η δεκαετία 2011-2020.
Όμως, σε μεταγενέστερο χρόνο, το 2015, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, έγινε μεταρρύθμιση των ορίων ηλικίας και δημιουργήθηκε ως βάση το 67ο έτος. Έτσι ήδη έχει ξεπεραστεί και καλυφθεί η συγκεκριμένη προϋπόθεση. Ενδεχόμενη επανεξέταση των ορίων ηλικίας, όπως εκτιμούν νομικοί κύκλοι, ακόμα κι αν γίνει το 2027, δεν αναμένεται να επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα.Άλλωστε, ακόμα κι αν αξιοποιηθεί η προβολή που έχει ήδη γίνει σε σχέση με το δημογραφικό -εκτιμάται ότι ο πληθυσμός της χώρας θα έχει υποχωρήσει κατά περίπου 3 εκατ. άτομα μέχρι το 2060-, αυτό είναι πρόβλημα που αναμένεται να επιδράσει στο ασφαλιστικό σύστημα σε βάθος χρόνων και όχι τόσο άμεσα.
Τονίζεται ότι σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ, έως το 2050 προβλέπεται πως θα διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων που αντιστοιχούν σε κάθε 100 εργαζομένους. Ετσι, ενώ το 1990 η αναλογία ήταν 22,9 άτομα άνω των 65 ετών ανά 100 εργαζομένους, το 2020 η αναλογία βρέθηκε στο 37,8 και το 2050 θα φτάσει στο δυσοίωνο 75.
Στην έκθεσή του για τα συνταξιοδοτικά συστήματα των χωρών-μελών του, ο ΟΟΣΑ αναφερόμενος στη χώρα μας κάνει την εκτίμηση ότι ίσως μέχρι το 2050, λόγω βελτίωσης του προσδόκιμου ζωής, θα πρέπει να αυξηθεί το όριο ηλικίας κατά 2,8 έτη.
Η αναπροσαρμογή αυτή θα προκύψει σε σχέση με το 62ο έτος ηλικίας (και 40 έτη ασφάλισης), που είναι ένα εκ των δύο ορίων που έχει θέσει το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα στη χώρα (το άλλο είναι το 67ο έτος με 15 χρόνια ασφάλισης).