ΗΛΙΑΣ ΠΑΝ.ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ

 ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗ ΝΕΑ ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ

Μικρή (κατά 1,5 ετος) και σταδιακή,  από το 2027  εως το 2030,  ενδεχόμενη αυξηση των γενικών  οριων ηλικίας  συνταξιοδοτησης λόγω της πίεσης που ασκεί το δημογραφικό και η γήρανση του πληθυσμού, είναι το πιθανότερο σενάριο που εκτιμούν ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση.Οι διεθνείς  οργανισμοι   εκτιμούν  ότι το 2030  η χώρα μας θα πρέπει να το αυξήσει κατά ενάμισι έτος στα 68,5 έτη και για την πρόωρη συνταξιοδότηση κατά ένα έτος και τρεις μήνες, στα 63,5 έτη. Μάλιστα για τις γυναίκες, λόγω του μεγαλύτερου προσδόκιμου ζωής, υποδεικνύει αύξηση του ορίου ηλικίας το 2030 κατά ένα μήνα περισσότερο, στα 68,6 και στα 63,6 έτη για πρόωρη συνταξιοδότηση.
Το  όλο θέμα προκαλεί   αναστάτωση στους ασφαλισμένους και εκτιμάται ότι θα   προκαλέσει έκρηξη των συνταξιοδοτήσεων.
Πάντως η κυβέρνηση αποκλείει κατηγορηματικά  το ενδεχόμενο αλλαγών   μέχρι το 2027 αφού η χώρα μας βρίσκεται σήμερα στην κορυφή των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αλλά και τη μέση πραγματική ηλικία αποχώρησης από τον ενεργό εργασιακό βίο.
‘’ΤΑ ΝΕΑ’’  παραθέτουν ένα  χρήσιμο οδηγό για να  φωτίσουν το μείζον ζήτημα που έχει ανακύψει με τα   γενικά όρια ηλικίας  συνταξιοδοτησης:
1.Τι  ισχύει σήμερα  στη χωρα μας  οσον αφορά  τα όρια ηλικίας  συνταξιοδότησης?
Στη χώρα μας η νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από το έτος 2021 και μετά, που θα προσαρμόζει την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια.Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν καθώς τα όρια ηλικίας αφενός είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων και από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης και αφετέρου η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλοιώθηκε από την πανδημία. Ως εκ τούτου ο επόμενος σταθμός που θα εξεταστεί αν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας εφόσον έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής είναι τα έτη 2027 και 2030.
Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι έλληνες συνταξιούχοι είναι οι γηραιότεροι στην Ευρώπη, με τη χώρα μας να κατέχει τη θλιβερή «πρωτιά» με τα μεγαλύτερα γενικά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών ανάμεσα σε όλες τις χώρες της ΕΕ, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος της ΗΔΙΚΑ ΑΕ «ΗΛΙΟΣ» (Ιανουάριος 2024) του υπουργείου Εργασίας.Σύμφωνα με τα ίδια επίσημα στοιχεία, το 91,62% των συνταξιούχων (2.275.637) είναι άνω των 60 ετών, ενώ το 81,41% των συνταξιούχων (2.022.069) είναι άνω των 65 ετών. Μόνο το 4,34% (107.824) είναι κάτω των 55 ετών (χήρες – ορφανά)
2.Ποιές είναι οι εκτιμήσεις της Εθνικης  Αναλογιστικης Αρχης?
.Η  πρώτη αύξηση των ορίων ηλικίας λόγω του προσδόκιμου ζωής, τοποθετείται στο διάστημα 2027-2030 και θα επηρεάσει τα όρια για πλήρη και για μειωμένη σύνταξη. Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνεται στην μελέτη που έστειλε η Εθνική Αναλογιστική Αρχή στον  ευρωπαϊκό φορέα Ageiing Working Group (AWG) που παρακολουθεί τις αλλαγές στα συνταξιοδοτικά συστήματα όλων των ευρωπαϊκών κρατών και ανάλογα με τα ευρήματα (κυρίως δε, με την εξέλιξη της συνταξιοδοτικής δαπάνης) προτείνει στις κυβερνήσεις τις ανάλογες παρεμβάσεις.Αυτό σημαίνει ότι αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 1,5 έτος στα 63,5 από 62 που είναι σήμερα για πλήρη σύνταξη με 40 έτη ασφάλισης και στα 68 έτη και 5 μήνες από το 67ο έτος που είναι σήμερα για σύνταξη λόγω γήρατος με 15ετία φέρνει στο ασφαλιστικό σύστημα η σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στο διάστημα 2027-2030 στη χώρα μας.
3.Ποια  είναι η θέση της κυβέρνησης στο όλο θέμα ?
Όπως επισημαίνει ο  υφυπουργός Εργασίας  Πανος  Τσακλόγλου: ‘’στη νομοθεσία μας το όριο συνταξιοδότησης είναι συνδεδεμένο με το προσδόκιμο της επιβίωσης στα 65 χρόνια.  Η εξέταση του αντιστοίχου ορίου γίνεται κάθε τρία χρόνια.  Έγινε πέρυσι και διαπιστώθηκε ότι το προσδόκιμο της επιβίωσης στα 65 δεν αυξήθηκε στην Ελλάδα λόγω πανδημίας. Η επόμενη επανεξέταση θα γίνει το 2027 και μέχρι τότε δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα απολύτως.’’
4.Ποιά  είναι η γνώμη των ειδικών της κοινωνικής  ασφάλισης?
Η Ελλάδα εκπλήρωσε τη δέσμευσή της για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, 15 χρόνια πριν από τη δέσμευση που είχε αναλάβει έναντι των δανειστών της και αυτό συνέβη το 2012 με το «νόμο Βρούτση» (ν.4093/2012). Αυτή την άποψη διατύπωνει  ο Γιώργος Κουτρουμάνης, πρώην υπουργός Εργασίας,επισημαίνοντας ότι η αρχική πρόβλεψη του 2010 για όριο στα 65 έτη για πλήρη και στα 60 έτη για μειωμένη σύνταξη, επεκτάθηκε κατά μία διετία, το 2012. Επιπρόσθετα, το 2015, με άλλη νομοθετική παρέμβαση (ν.4336), ρυθμίστηκαν και τα ενδιάμεσα έτη συνταξιοδότησης, που έπαψαν να ισχύουν οριστικά, από το 2022 και μετά. Άρα, κατά τον κ. Κουτρουμάνη κανείς δεν μπορεί να συζητάει σήμερα για αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.